-
1 ruch
m (a. ruchu) 1. sgt (zmienianie położenia) movement, motion- ruch ciał w przestrzeni the movement of bodies in space- ruch ziemi wokół słońca the Earth’s movement around the Sun- ledwie zauważalny ruch powietrza barely noticeable movement of the air- być w ruchu to be in motion- wprawić coś w ruch to set sth in motion [wahadło, koło]- zgodnie z ruchem/przeciwnie do ruchchu wskazówek zegara clockwise/anticlockwise2. (poruszanie się) movement; (poruszenie się) move; (gest) gesture- wdzięczne/ociężałe ruchy graceful/heavy movements- wykonać a. zrobić ruch ręką/głową to make a gesture with one’s hand/head- nie rób żadnych gwałtownych ruchów don’t make any sudden moves- wskazać coś ruchem ręki to point at sth with one’s hand- pochwycić coś zręcznym ruchem to catch sth with a graceful movement of one’s hand- czytać z ruchu warg to lip-read- krępować ruchy [ubranie] to restrict movement- zapewniać komuś swobodę ruchów to give sb freedom of movement także przen.- stać/siedzieć/leżeć bez ruchu to be standing/sitting/lying motionless- jego ruchy wyrażały zdenerwowanie you could tell by his movements that he was nervous- śledził każdy jego ruch he watched his every move- jeden ruch i nie żyjesz! one move and you’re dead!3. sgt (aktywność fizyczna) exercise- ruch na świeżym powietrzu outdoor exercise- zażywać dużo ruchu to take a lot of exercise- pies potrzebuje trochę ruchu the dog needs some exercise4. sgt (krzątanina) flurry of activity; (zamieszanie) commotion; (tłok) rush- przedświąteczny ruch the pre-Christmas rush- w kuchni panował gorączkowy ruch there was a flurry of activity in the kitchen- na sali panował nieopisany ruch the room was full of commotion- być w ciągłym ruchu to be always on the go- mamy ruch w interesie business is brisk5. sgt Transp. traffic- ruch uliczny the road traffic- ruch pieszy/kołowy pedestrian/motor traffic- ruch autobusowy/kolejowy bus/rail traffic- ruch osobowy/towarowy/tranzytowy passenger/freight/transit traffic- ruch jednokierunkowy/dwukierunkowy one-way/two-way traffic- ruch prawostronny/lewostronny driving on the right/left(-hand) side of the road- przepisy ruchu drogowego traffic regulations- droga szybkiego ruchu a throughway- pas ruchu a lane- kontroler ruchu lotniczego an air-traffic controller- kierować ruchem to direct traffic- włączyć się do ruchu to merge with traffic- na ulicach panował wzmożony ruch the traffic was heavier than usual6. (przemieszczanie się) movement- ruchy wojsk the movement of troops- ruchy migracyjne the migratory movement7. (zorganizowana działalność) movement- ruch ludowy/niepodległościowy a peasant/an independence movement- ruch artystyczny/kulturalny an artistic/a cultural movement- ruch na rzecz czegoś a movement in support of sth- ruch oporu the resistance movement- zrobić ruch pionem to move one’s pawn- teraz twój ruch it’s your move- zrobić coś w trzech/sześciu ruchach to do sth in three/six moves- dobry/zły ruch a good/bad move- śledzić czyjeś ruchy to follow sb’s moves- wykonać ruch to make a move- jaki będzie ich następny ruch? what’s going to be their next move?- jeden fałszywy ruch i po tobie one false move and you’re dead- teraz ruch należy do nich the ball is in their court przen.- ruchy stóp procentowych/cen the fluctuations in interest rates/prices- ruch kadrowy w firmie staff turnover- □ ruch harmoniczny Fiz. harmonic motion- ruch jednostajnie przyspieszony/opóźniony Fiz. uniformly accelerated/retarded motion- ruch jednostajny Fiz. uniform motion- ruch nastyczny Bot. nastic movement- ruch obrotowy rotary motion- ruch prostoliniowy/krzywoliniowy Fiz. linear/curvilinear motion- ruch robaczkowy Fizj. peristalsis- ruchy artykulacyjne Fonet. articulatory movements- ruchy Browna Fiz. Brownian movement- ruchy górotwórcze Geol. orogenic movements■ pójść w ruch [kamery, aparaty fotograficzne] to be switched on- pięści poszły w ruch fists were flying- w ruch poszły noże knives were drawn- puścić coś w ruch to set sth in motion* * *-u; -y; m( zmiana położenia) movement, motion; ( wysiłek fizyczny) exercise; ( ożywienie) boom; ( na drogach) traffic; ( w grze) move; FIZ motion; SZTUKA, POL movementwprawiać (wprawić perf) coś w ruch — to set sth in motion
odwrotnie do ruchu wskazówek zegara — anticlockwise (BRIT), counterclockwise (US)
* * *mi1. (= zmiana położenia) movement, motion; ruch jałowy techn. dead movement; ruch jednostajny fiz. uniform motion; ruch jednostajnie opóźniony fiz. uniformly retarded motion; ruch jednostajnie przyspieszony fiz. uniformly accelerated motion; ruch krzywoliniowy fiz. curvilinear motion; ruch obrotowy fiz. rotary motion, rotation; ruch prostoliniowy fiz. (recti)linear motion; ruch wahadłowy fiz. swinging motion; ruchy górotwórcze geol. earth l. orogenic movements; ruchy robaczkowe anat. peristalsis; być w ruchu be on the run; puścić l. wprawić coś w ruch set sth in motion; stać bez ruchu stand still.2. (= poruszanie się, gest) movement, motion, move; mieć swobodę ruchów t. przen. have a free hand, have leeway; zrobić pierwszy ruch make the first move.3. (= ćwiczenia fizyczne) exercise; zażywać ruchu take exercise.4. (= wzmożona aktywność, krzątanina) commotion, bustle; ruch w interesie pot. hecticness; być w ciągłym ruchu live l. lead an active life.5. (= poruszanie się pieszych i pojazdów) traffic; ruch drogowy road l. vehicular traffic; ruch prawostronny/lewostronny mot. right-/left-side traffic; ruch tranzytowy transit traffic; regulować ruch control the traffic; pas ruchu lane.7. (= posunięcie w grze planszowej) move.8. wojsk. maneuver, Br. manoeuvre; movement.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ruch
-
2 porusz|yć
pf — porusz|ać1 impf Ⅰ vt 1. (omówić) to bring up, to raise [kwestię, zagadnienie]- poruszać ważkie problemy to bring up a. raise important issues2. (wzbudzać silne emocje) to move- twój list mnie poruszył your letter moved me- był do głębi poruszony tym widokiem he was deeply moved by the sight- poruszyć kogoś do żywego to cut sb to the quickⅡ vi (wprawić w ruch) to move- poruszyć głową/rękami/ustami to move one’s head/arms/lips- wiatr poruszył firanką the curtain moved in the windⅢ poruszyć się — poruszać się (wykonać ruch) to move- poruszył się przez sen he moved in his sleep- flaga poruszała się lekko na wietrze the flag moved slightly in the breeze- nie poruszać się to keep still, to remain motionlessThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > porusz|yć
-
3 pion2
m Gry pawn- wykonać ruch pionem to move a pawnThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pion2
-
4 rusz|yć
pf — rusz|ać impf Ⅰ vt 1. (wykonać ruch) to move- ruszyć ręką/nogą move one’s arm/leg- ruszać ustami to move one’s lips- nie móc ruszyć ręką ani nogą przen. to be dead tired- ruszyć głową a. konceptem to put one’s thinking cap on2. (używać) to touch- nie rusz moich rzeczy! don’t touch my things!- nie chcę ruszać tych pieniedzy I don’t want to use that money3. (zmienić położenie) to move- ruszyć kamień z miejsca to move a rock- założę się, że nie ruszysz tej skrzyni I bet you won’t be able to move that chest ⇒ poruszyć4. pot. (niepokoić) to move; to shift pot.- spróbuj tylko ruszyć dzikich lokatorów just try to move the squatters5. pot. (poruszyć problem) to touch on- lepiej nie ruszaj tej sprawy you’d better not bring up this problem ⇒ poruszyć6. (wywołać emocje) [widok, głos] to move- to mnie nie rusza it leaves me cold ⇒ poruszyćⅡ vi 1. (wyruszyć) [osoba] to set off; [samochód] to start- ruszamy o świcie we’re setting off at dawn- ruszyć komuś z pomocą to rush to help sb- ruszać do ataku to move into the attack- wody a. lody ruszyły, rzeka ruszyła the ice broke2. (zacząć funkcjonować) [budowa, kampania] to start, to be launched- fabryka ruszyła the factory started operatingⅢ ruszyć się — ruszać się 1. (wyjść, wyjechać) to stir- rzadko ruszam się z domu/z Warszawy I varely go out of the flat/leave town2. (krzątać się) to move about- był tak słaby, że ledwo się ruszał he was so weak that he could hardly move about3. (chwiać się) [liść] to stir- ząb mi się rusza one of my teeth is loose ⇒ poruszyć się4. (drgnąć) to make a move- kiedy weszliśmy, pies nawet się nie ruszył when we came in, the dog didn’t even move ⇒ poruszyć się■ ani rusz nie mogę się w tym połapać pot. I can’t make head nor tail of it- ani rusz tego załatwić there’s no way of arranging it- co (i) rusz ktoś wchodził albo wychodził pot. every now and then sb would come in or go out- sumienie go ruszyło his conscience troubled a. pricked himThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rusz|yć
-
5 skręt
skręt jelit lub kiszek — MED volvulus
* * *mi1. ( ruch) turn; ( miejsce) turn, bend; skręt w lewo/w prawo left/right turn; skręt jelit l. kiszek pat. intestinal volvulus l. torsion; łagodny skręt rzeki gentle bend of a river.2. (= zwój) coil.miGen. -a pot. ( papieros) roll-your-own; ( z marihuany) joint.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > skręt
-
6 zr|obić
pf Ⅰ vt 1. (wytworzyć) to make [obiad, herbatę, ciasto, półkę, film, listę, notatki]- sos zrobiony z oliwy, miodu i wina a sauce made of olive oil, honey and wine- szalik zrobiony z jedwabiu a scarf made from a. of silk- zrobić sweter/czapkę na drutach to knit a jumper/cap- zrobić zdjęcie a. fotografię to take a picture a. photo(graph)- zrobić gniazdo to make a. build a nest- zrobiłam ci parę kanapek i filiżankę kawy I’ve made some sandwiches and a cup of coffee for you ⇒ robić2. (wykonać, wytworzyć) to make [błąd, ruch, gest]; to do [zakupy, pranie]- zrobić kilka kroków to take a few steps- zrobić opatrunek to put on a dressing- zrobić komuś zastrzyk to give sb an injection- zrobić wiosenne/gruntowne porządki to do the spring/some thorough cleaning- zrób porządek w swoim pokoju clean up a. tidy up your room- doktor mówi, że muszę zrobić badania krwi/prześwietlenie płuc the doctor says I need to have a. do a blood test/a lung X-ray- zrobić karierę to have a (successful) career- zrobić pieniądze/majątek to make money/a fortune- zrobił miliony na handlu bronią he’s made millions from arms trading- zrobić magisterium/doktorat to do a degree/PhD- zrobić na kimś wrażenie to make an impression on sb, to impress sb- jakie on zrobił na tobie wrażenie? what’s your impression of him?- zrobić siusiu/kupę pot. to have a pee/do a poo pot.- mały zrobił siusiu do łóżeczka the little one’s wet the bed pot.- czy coś źle zrobiłem? have I done something wrong?- nie zrobiła niczego złego she hasn’t done anything wrong- zrobię dla ciebie wszystko I’ll do everything I can for you- nie mogłem nic dla niej zrobić there was nothing I could do for her- zrobię wszystko, co w mojej mocy, aby… I’ll do everything within my power to…- świetnie to zrobiłeś you’ve done very well, you’ve done a great job- chciał pójść spać, ale tego nie zrobił he wanted to go to bed, but didn’t- co mam zrobić z tą kartką/torbą? what should I do with this note/bag?- trzeba coś zrobić z niepunktualną komunikacją miejską something must be done about the unreliable city transport ⇒ robić3. (postąpić w określony sposób) to do [krzywdę, dobry uczynek, szkodę]; to cause [kłopot, zamieszanie]; to make [bałagan, propozycję]- zrobić komuś przykrość to hurt a. upset sb- tato zrobił mi awanturę o bałagan w kuchni Dad gave me a rollicking for making a mess in the kitchen ⇒ robić4. (zorganizować) to have, to hold [zabawę, zebranie, spotkanie]- zróbmy sobie ognisko let’s have a bonfire ⇒ robić5. pot. (pomalować) zrobić sobie twarz to do one’s make-up; to put one’s face on pot.- zrobić sobie oczy/usta to do one’s eyes/lips- zrobiła sobie włosy na blond she dyed her hair blondⅡ vi 1. (postąpić) to do- dobrze zrobiłeś, odrzucając tę ofertę you did well to reject the offer- źle zrobiła, dając mu pieniądze she was wrong to give him money- najlepiej zrobisz, jeśli sobie pójdziesz it’ll be best if you leave ⇒ robić2. (wpłynąć) to do- napij się, to ci dobrze zrobi have a drink, it’ll do you good- rejs źle mu zrobił the voyage wasn’t good for him ⇒ robić3. (odmienić) zrobił z niej gwiazdę he’s made a star of her a. turned her into a star- zrobić z kogoś bandytę/bohatera to make a criminal/hero out of sb- zrobić z kogoś głupca to make a fool (out) of sb- zrobił z siebie pośmiewisko he made a laughing stock of himself ⇒ robićⅢ zrobić się 1. (zmienić się, przeobrazić) dzieci zrobiły się smutne/nieznośne the kids grew a. became sad/started acting up- zrobiłem się głodny I got hungry- zrobił się z niego postawny mężczyzna he’s grown into quite a man- jabłka zrobiły się czerwone the apples turned red- z robaków zrobiły się muchy the maggots turned into flies- ze sprzeczki zrobiła się awantura the argument turned into a big row- co się z niego/niej zrobiło! what’s happened to him/her? ⇒ robić się2. (nastąpić) zrobił się dzień day broke- zrobiła się późna godzina it had grown late ⇒ robić się3. (powstać) [skorupa, zaspa, kra] to be formed; [zmarszczka, kolejka, chmury, para] to form; [szpary, pęcherz, pryszcz] to appear; [problem] to come up, to arise; [zamieszanie, awantura] to break out- zrobiły mu się wrzody/odleżyny he’s developed an ulcer/bedsores- na ścieżce zrobiła się kałuża there was a puddle a. a puddle had formed on the path- w autobusie/na ulicy zrobił się tłok the bus/street had become crowded ⇒ robić się4. pot. (przy pomocy makijażu, charakteryzacji) to make (oneself) up- zrobiła się na Chinkę she made herself up to look like a Chinese- zrobiła się na bóstwo a. piękność she was dressed to kill a. done up to the nines pot. ⇒ robić sięⅣ v imp. 1. (stać się) zrobiło się zimno/gorąco it turned a. got cold/hot- niedługo zrobi się ładnie we’ll soon have some sunny weather- w pokoju zrobiło się cicho/gwarno the room got a. went quiet/got a. grew noisy- w pokoju zrobiło się duszno the room got a. became stuffy, it got a. became stuffy in the room2. (być odczuwanym) zrobiło mu/jej się smutno/wesoło he/she became sad/cheerful- głupio mi/jej się zrobiło I/she felt embarrassed- jeśli jemu/jej zrobi się niedobrze/gorąco… if he/she feels sick/hot…- zrobiło mi się go żal I felt sorry for him- nagle zrobiło mu/jej się ciemno w oczach a. przed oczami he/she suddenly felt faint■ nie mieć co ze sobą zrobić to have nothing to do- zrobić coś z niczego to make something out of nothing- zrobić dobry początek to start off on the right foot, to get off to a good start- zrobić swoje to do one’s share a. bit- zrobić z kimś porządek to take sb in hand- zrobić z kogoś człowieka to make a decent human being out of sb- co nam zrobią, jeśli nie przyjdziemy nothing will happen if we don’t show up- co z nim/tobą zrobić he’s/you’re a hopeless case- co ja zrobię? what can I do?- co ja bez ciebie/niej zrobię? what will I do without you/her?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zr|obić
См. также в других словарях:
ruch — m III, D. u; lm M. y 1. «zmiana położenia punktu materialnego (ciała) w stosunku do innych punktów dokonująca się w czasie; posuwanie się, przesuwanie się w pewnym kierunku» Ruch ciał w przestrzeni. Obserwować ruch spadającego przedmiotu. ∆ anat … Słownik języka polskiego
zrobić — 1. Coś zrobiło swoje «coś dało spodziewany rezultat»: Pochlebstwo zrobiło swoje. Z oczu gospodyni znikła nieufność, a na jej wargach pojawił się niedowarzony uśmiech. A. Bahdaj, Wakacje. 2. Ktoś dużo, tyle itp. dla kogoś zrobił «ktoś okazał komuś … Słownik frazeologiczny
poruszyć — dk VIb, poruszyćszę, poruszyćszysz, poruszyćrusz, poruszyćszył, poruszyćszony poruszać ndk I, poruszyćam, poruszyćasz, poruszyćają, poruszyćaj, poruszyćał, poruszyćany 1. «wyprowadzić z pierwotnego położenia, wprawić w ruch; ruszyć coś z miejsca» … Słownik języka polskiego
pion — I m IV, D. u, Ms. pionnie; lm M. y 1. «linia pokrywająca się z kierunkiem siły ciężkości na powierzchni Ziemi» Pion dzwonnicy, wieży ciśnień. 2. «przyrząd w postaci urządzenia optycznego albo ciężarka umocowanego na sznurku lub na swobodnie… … Słownik języka polskiego
pogrozić — dk VIa, pogrozićgrożę, pogrozićzisz, pogrozićgroź (pogrozićgróź), pogrozićził «zapowiedzieć coś złego; wypowiedzieć groźbę, postraszyć» Pogroził, że go zbije. ◊ Pogrozić komuś palcem, pięścią, kijem itp. «wykonać ruch palcem, pięścią itp. dla… … Słownik języka polskiego
posłać — I dk IX, poślę, poślesz, poślij, posłaćsłał, posłaćsłany posyłać ndk I, posłaćam, posłaćasz, posłaćają, posłaćaj, posłaćał, posłaćany 1. «wyprawić kogoś dokądś, do kogoś w jakimś celu, z jakimś poleceniem; polecić komuś, żeby załatwił gdzieś… … Słownik języka polskiego
zakreślić — dk VIa, zakreślićlę, zakreślićlisz, zakreślićkreśl, zakreślićlił, zakreślićlony zakreślać ndk I, zakreślićam, zakreślićasz, zakreślićają, zakreślićaj, zakreślićał, zakreślićany 1. «oznaczyć, oddzielić coś kreską, narysować kreskę dla wyróżnienia… … Słownik języka polskiego
obrót — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. obrótrotu, Mc. obrótrocie {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} ruch obiektu wokół własnej osi : {{/stl 7}}{{stl 10}}Dzienny obrót Ziemi. Wykonać obrót na pięcie. Wysokie obroty… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
wzruszyć — dk VIb, wzruszyćszę, wzruszyćszysz, wzrusz, wzruszyćszył, wzruszyćszony wzruszać ndk I, wzruszyćam, wzruszyćasz, wzruszyćają, wzruszyćaj, wzruszyćał, wzruszyćany 1. «wzbudzić uczucia, zwłaszcza uczucia tkliwości, czułości, wdzięczności itp.,… … Słownik języka polskiego
zawirować — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. dk Ia, zawirowaćruję, zawirowaćruje {{/stl 8}}{{stl 7}} zostać wprawionym w ruch obrotowy, wirowy, wykonać taki ruch; okręcić się, zakręcić się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Suche liście zawirowały w powietrzu. Pary zawirowały w… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
wzruszyć — 1. Coś nikogo (kogoś) nie wzrusza «coś nikogo nie obchodzi, jest dla wszystkich (dla kogoś) obojętne»: (...) bezbronność, i to nie tylko poety, nikogo nie wzrusza. Najwyżej budzi pogardę. W. Gombrowicz, Walka. Spytałem, czy nic jej to nie wzrusza … Słownik frazeologiczny